Suriye ve Irak’ta İran destekli milisler ile ABD destekli güçler arasında çatışmalar yaşanıyor. ABD, bölgeye yeni asker ve silah gönderirken, İran da hava savunma sistemleri kuruyor. Bu gerginlik, hem bölgesel hem de uluslararası düzeyde sonuçlar doğuruyor.
Bu konunun önemi, bölgedeki istikrar ve güvenlik açısından büyüktür. Bölgede yaşanan gerginlik ve çatışma, hem Suriye ve Irak’taki iç savaşların devam etmesine hem de bölge halklarının insani krizlerle karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır. Ayrıca terör örgütleri DAEŞ ve PKK/PYD gibi gruplar da bu gerginlikten faydalanarak güç kazanmaya çalışmaktadır.
Bu konunun sonuçları ise hem bölgesel hem de uluslararası düzeyde hissedilmektedir. Bölgesel düzeyde, Suriye ve Irak’taki siyasi çözüm süreçleri sekteye uğramakta, komşu ülkeler Türkiye, Suudi Arabistan, İsrail gibi ülkeler de gerginliğe dahil olmaktadır. Uluslararası düzeyde ise, İran’ın nükleer anlaşmadan çekilmesi, ABD’nin müttefikleriyle ilişkilerinin bozulması, Rusya ve Çin’in bölgedeki rolünün artması ve küresel güvenliğin tehlikeye girmesi gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır.
Bu konuyla ilgili kişi veya kurumların görüşleri ise farklılık göstermektedir. İran, bölgedeki nüfuzunu korumak veya artırmak için Suriye rejimini, Irak’taki Şii milisleri ve Lübnan’daki Hizbullah’ı desteklemektedir. İran ayrıca nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması için ABD ile müzakereler yürütmektedir. Ancak İran aynı zamanda ABD’nin bölgedeki varlığına karşı çıkmakta ve ABD’nin müttefiklerine karşı tehditler savurmakta, bölgede askeri yığınak yapmaktadır.
ABD ise bölgedeki çıkarlarını korumak için Suriye’de Kürt güçleri, Irak’ta merkezi hükümeti ve bölgedeki müttefiklerini desteklemektedir. ABD ayrıca nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması için İran ile müzakereler yürütmektedir. Ancak ABD aynı zamanda İran’ın bölgedeki faaliyetlerine karşı müdahale etmekte ve İran destekli milisleri hedef almakta, bölgeye yeni asker ve silah göndermektedir.
Türkiye ise bölgedeki güvenliğini sağlamak için Suriye ve Irak’ta terör örgütleri PKK/PYD ve DAEŞ’e karşı operasyonlar düzenlemektedir. Türkiye ayrıca Suriye krizinin çözümü için Rusya ve İran ile işbirliği yapmakta ve Tahran Zirvesi’ne katılmaktadır. Ancak Türkiye aynı zamanda İran’ın bölgedeki yayılmacı politikalarına karşı çıkmakta ve ABD ile ilişkilerini geliştirmeye çalışmaktadır.
Rusya ise bölgedeki etkinliğini artırmak için Suriye rejimini desteklemekte ve Suriye krizinin çözümü için Türkiye ve İran ile işbirliği yapmaktadır. Rusya ayrıca İran’ın nükleer anlaşmadan çekilmesine karşı çıkmakta ve ABD’nin bölgedeki askeri varlığına karşı koymaktadır.
Çin ise bölgedeki ekonomik çıkarlarını korumak için hem İran hem de ABD ile ilişkilerini sürdürmeye çalışmaktadır. Çin ayrıca İran’ın nükleer anlaşmadan çekilmesine karşı çıkmakta ve ABD’nin bölgedeki askeri varlığına karşı koymaktadır.
