Doğu Avrupa, son dönemde Rusya'nın NATO üyesi ülkelerin hava sahasını ihlal eden keşif ve saldırı dronelarının ardından büyük bir gerilim yaşıyor.
Rusya ve Belarus, 12-16 Eylül tarihleri arasında "Zapad-2025" tatbikatlarını gerçekleştirerek sınır yakınında güç gösterisi yaptı; tatbikatlar, geniş çaplı saldırıları simüle etmek ve düşmanı püskürtmek amacıyla tasarlandı.
Belarus, Rusya'nın taktik nükleer füzelerini konuşlandırmasına izin verirken, yeni Oryeshnik hipersonik füzeyi de barındırmaya hazırlanıyor.
Polonya, tatbikatlar nedeniyle 35 bin askerini alarma geçirdi; 5 bin asker sınırda konuşlandırıldı. Letonya ve Litvanya da duruma tepki göstererek teyakkuz durumuna geçti.
Polonya'da, Rus dronlarının hava sahasını ihlali sonucu NATO jetleri bazı dronları düşürdü ve ilk kez savaş sonrası NATO-Polonya doğrudan temas yaşandı. Benzer ihlaller Romanya ve Letonya'da da kaydedildi.
Moskova ve Minsk, tatbikatların savunma amaçlı olduğunu belirterek Avrupa'daki endişeleri "duygusal tepki" olarak nitelendirdi. Rus uzmanlar, tatbikatların NATO'nun kendi sınır tatbikatlarına yanıt niteliğinde olduğunu ve Avrupa'nın abartılı tepkilerle askeri harcamalarını meşrulaştırmaya çalıştığını savunuyor.
ABD Başkanı Donald Trump ise, Rus dronlarının ihlalini "muhtemelen kasıtlı olmayan hata" olarak değerlendirerek Avrupa liderlerinin görüşünün tersine bir duruş sergiledi. Uzmanlar, bunun Putin'in Batı'da bölünmüşlük ve NATO'nun zayıf yanıtını test etmesine olanak tanıdığını belirtiyor.
Avrupa'da bazı güvenlik uzmanları, tatbikat ve ihlallerin NATO'yu Ukrayna'ya doğrudan müdahale etmeye ve hava sahası kontrolüyle tepki göstermeye zorlayabileceği uyarısında bulunuyor. Polonya Dışişleri Bakanı ve Ukrayna lideri Zelenski, Rusya dronlarının düşürülmesi ve hava sahasının korunmasını talep ediyor. Öte yandan Rus yetkililer, NATO'nun Ukrayna üzerinde hava üstünlüğü kurmasının doğrudan çatışmaya yol açacağını belirtiyor.
Uzmanlar, NATO'nun Rusya'ya karşı askeri olarak tek başına güçlü olmadığını, ABD'nin müdahale isteksizliği nedeniyle Avrupa üyelerinin sınırlı kapasiteyle hareket edebileceğini vurguluyor. Bu durum, Rusya'nın Doğu Avrupa'da daha agresif hamleler yapmaya devam etmesi riskini artırıyor. (İLKHA)