ABD merkezli Axios ile Fransız Basın Ajansı'nın yayımladığı bilgilere göre, Washington'ın Ukrayna savaşını sonlandırmak için hazırladığı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın desteklediği barış planı, Kiev'in doğu bölgelerinden yaklaşık yüzde 20'lik bir alanı Rusya'ya bırakmasını, ordusunun 600 bin askerle sınırlandırılmasını ve NATO üyeliği hedefinden tamamen vazgeçmesini içeriyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, dün yaptığı açıklamada, ülkesinin ABD'nin diplomatik girişimlerini başarıya ulaştırmak için çalışacağını belirterek, "Kimse bizim diplomasiyi engellediğimizi söylemesin. Ukrayna barış istiyor." dedi. Zelenskiy, sürece dair "sorumsuz açıklamalar" yapmayacaklarını vurguladı.
ABD yönetimi: Plan her iki tarafça kabul edilebilir olmalı
Beyaz Saray Sözcüsü Caroline Leavitt, üst düzey Trump yönetimi yetkililerinin geçen hafta Ukraynalı temsilcilerle görüştüğünü açıkladı. Görüşmelere Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile ABD'nin özel temsilcisi Steve Witkoff katıldı. Leavitt, iki ülke yetkililerinin "aylar süren gizli temaslar" kapsamında barış için mümkün olan formülleri değerlendirdiğini söyledi.
Axios'un aktardığı taslak plana göre; Ukrayna'nın ek toprak kayıpları kabul etmesi, ordu kapasitesinin sınırlandırılması, NATO üyeliği hedefinin bırakılması, Rusya'nın dondurulmuş varlıklarının bir kısmının Ukrayna'nın yeniden inşası için kullanılması, Rusya'ya yönelik yaptırımların kaldırılması ve Moskova'nın G8'e dönüşünün gündeme gelmesi, Kiev'de 100 gün içinde seçim yapılması yer alıyor.
Fransız Basın Ajansı ise Avrupa yapımı savaş uçaklarının Polonya'da konuşlandırılarak Ukrayna'yı koruyabileceğini, ancak NATO ülkelerinin Ukrayna topraklarına asker göndermeyeceğini aktardı.
Kiev: Barış ancak "adil ve onurlu" olmalı
Zelenskiy, ABD Savunma Bakanlığı heyetiyle yaptığı görüşmede, barışın ancak "Ukrayna'nın bağımsızlığına, egemenliğine ve onuruna saygı gösterildiği takdirde" mümkün olacağını yineledi. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı, Washington'dan bir plan taslağı aldıklarını doğrulayarak, "kan dökülmesini durdurmayı amaçlayan her yapıcı teklife hazır olduklarını" açıkladı.
Kiev, önümüzdeki günlerde Trump ile doğrudan diplomatik seçenekleri değerlendirmeyi bekliyor.
Avrupa'dan temkinli tepki
ABD girişimlerinin ortaya çıkmasının ardından Avrupa başkentlerinde dikkat çekici bir rahatsızlık oluştu. Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Brüksel'de yaptığı açıklamada, "Her türlü barış planı Ukrayna'nın ve Avrupa'nın onayını almak zorundadır." dedi.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot ise "Barış, teslimiyet anlamına gelemez. Ukraynalılar hiçbir zaman buna razı olmaz." diyerek planın toprak tavizleri içeren yapısına karşı çıktı.
Moskova cephesi ise temkinli bir yaklaşım sergiledi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD ile temasların sürdüğünü ancak "şu anda müzakere edilen somut bir plan bulunmadığını" söyledi.
Cephede tablo ağırlaşıyor
Diplomatik trafik hızlanırken, sahadaki durum Kiev için zorlayıcı olmaya devam ediyor. Rusya, son haftalarda ilerleme kaydettiğini duyurdu ve Kupyansk kentinin kontrol altına alındığını açıkladı. Ancak Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, kentin hâlâ "Ukrayna savunması altında" olduğunu belirtti.
Ayrıca Ukrayna'nın doğusundaki Vovçansk ve Pokrovsk kentlerinde Rus kuvvetlerinin büyük ölçüde ilerlediği yönündeki iddialar da Kiev tarafından reddedildi.
Zaporijya Bölge Valisi Ivan Fedorov, perşembe gecesi düzenlenen Rus saldırısında 5 kişinin hayatını kaybettiğini, 3 kişinin yaralandığını duyurdu. Paylaşılan görüntülerde alevler içindeki yapılar ve enkaza dönmüş sokaklar dikkat çekti. (İLKHA)
